Tổng quan
Bong võng mạc là gì?
Bong võng mạc là tình trạng mà trong đó lớp thần kinh cảm thụ của võng mạc bị tách ra khỏi lớp biểu mô sắc tố do sự tích lũy dịch trong khoang dưới võng mạc. Bong võng mạc là một bệnh lý nặng trong nhãn khoa, bệnh nếu không được điều trị sớm có thể dẫn đến mất thị lực một phần hoặc mất thị lực toàn phần.
Phân loại bong võng mạc
Bong võng mạc có vết rách: đây là hình thái phổ biến nhất. Vết rách võng mạc làm dịch đi qua lỗ rách và tách võng mạc khỏi biểu mô sắc tố. Một số nguyên nhân hay gặp gồm: thoái hóa võng mạc cận thị nặng, sau chấn thương đụng dập nhãn cầu, vết thương xuyên nhãn cầu….
Bong võng mạc co kéo: Các dải xơ trong dịch kính co kéo và làm bong võng mạc. Một số nguyên nhân hay gặp gồm: bệnh võng mạc võng mạc đái tháo đường tăng sinh, viêm màng bồ đào….
Bong thanh dịch/ xuất tiết: Là hậu quả của sự rò dịch vào khoang dưới võng mạc. Một số nguyên nhân hay gặp gồm: Khối u: U hắc tố ác tính của hắc mạc, u di căn, u mạch hắc mạc, bệnh Bệnh viêm: đặc biệt là hội chứng Vogt-Koyanagi-Harada, viêm củng mạc sau,….
Triệu chứng của bong võng mạc
Bệnh bong võng mạc không gây đau đớn mà chủ yếu gây ra các rối loạn về thị giác và giảm thị lực. Các triệu chứng sớm của bong võng mạc có thể bao gồm: thấy ánh sáng nhấp nháy ở tại góc mắt (dấu hiệu chớp sáng), bệnh nhân có thể nhìn thấy chấm đen (dấu hiệu ruồi bay) hoặc có một màng đen che trước trường nhìn.
Các biện pháp chẩn đoán Bong võng mạc
Khám lâm sàng:
Khi nhận thấy có những dấu hiệu bất thường nêu trên, bạn cần đi khám mắt. Bác sĩ sẽ khám, soi đáy mắt để đánh giá tình trạng võng mạc của bạn.
Cận lâm sàng:
Siêu âm B: Rất có giá trị trong trường hợp đục của môi trường trong suốt không khám chi tiết được võng mạc. Siêu âm xác định định vị trí, giới hạn, đặc điểm của võng mạc bong, rách giác mạc, tình trạng võng mạc, và của dịch kính cũng như các bộ phận liên quan.
OCT giúp phát hiện nguồn gốc của dịch dưới võng mạc. Đánh giá tổn thương của hoàng điểm khi võng mạc chưa bong qua hoàng điểm.
Chụp mạch huỳnh quang có thể cho thấy rò thuốc hoặc động thuốc và phát hiện nguồn gốc của dịch dưới võng mạc.
Các xét nghiệm toàn thân để loại trừ các nguyên nhân như: Tăng huyết áp, đái tháo đường,…
Điều trị bong võng mạc
Hầu hết các trường hợp bị bong võng mạc đều được điều trị bằng phẫu thuật, các phương pháp phẫu thuật hay được lựa chọn gồm:
Đai độn củng mạc: đây là phương pháp gây dính võng mạc vào các lớp phía dưới từ bên ngoài. Phương pháp này hay được chỉ định trong những trường hợp cận thị nặng ở ngươi trẻ, rách võng mạc không ở quá phía sau hậu cực.
Cắt dịch kính, laser nội nhãn và bơm khí nở hoặc silicon nội nhãn, có tác dụng gây dính võng mạc từ bên trong.
Một số trường hợp nặng bệnh nhân được phẫu thuật phối hợp cả hai phương pháp đai củng mạc và cắt dịch kính, bơm dầu silicone nội nhãn.
Phẫu thuật đặt đai củng mạc điều trị bong võng mạc
Các biện pháp phòng ngừa
Hiểu và nhận biết được các dấu hiệu của bong võng mạc
Nếu người bệnh nhận thấy bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào, người bệnh cần được thăm khám và tầm soát võng mạc.
Người bị cận thị nặng, người có tiền sử chấn thương ở mắt, người có tiền sử gia đình về các vấn đề ở võng mạc cần khám mắt định kỳ để nắm được tình trạng mắt và võng mạc của mình.
Nên đeo kính bảo vệ khi chơi các môn thể thao hoặc khi tham gia vào các hoạt động mạo hiểm khác.
Bệnh viện Mắt Hồng Sơn là một trong số ít các Bệnh viện Mắt trên cả nước có thể thực hiện các phẫu thuật điều trị các bệnh lý dịch kính võng mac (Cắt dịch kính, bong võng mạc). Phẫu thuật được trực tiếp thực hiện bởi PGS.TS.BSCC Cung Hồng Sơn, phẫu thuật viên hàng đầu tại Việt Nam có thể thực hiện tốt các phẫu thuật bán phần trước và sau của mắt.
Chia sẻ